Sandra.Wawrzyniak

Inspektorzy Wydziału Zwalczanie Przestępczości Środowiskowej WIOŚ w Poznaniu uczestniczyli w dniu 21.05.2023 r. w czynnościach związanych z ujawnieniem na terenie jednej z nieruchomości w miejscowości Ruszków Pierwszy w powiecie kolskim, magazynu odpadów niebezpiecznych. Na terenie nieruchomości znajduje się ponad 70 palet z pojemnikami zawierającymi ciekłe substancje. Doszło do rozszczelnienia 3 pojemników, które zostały doraźnie zabezpieczone przez Straż Pożarną.

W czynnościach uczyli Strażacy PSP w Kole oraz Specjalistyczna Jednostka Chemiczna z Krzesin, Druhowie OSP, Policja oraz Prokuratura. Trwają dalsze czynności wyjaśniające.

Doszło do porzucenia odpadów przez nieustalonego sprawcę we wcześniej wynajętym magazynie. WIOŚ w Poznaniu zwraca uwagę, że w przypadku wynajęcia hali magazynowej należy bezwzględnie, szczegółowo zweryfikować kontrahenta.

Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska informuje, że utworzony został przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej program priorytetowy, którego celem jest ograniczenie zagrożenia dla życia ludzi lub możliwości zaistnienia nieodwracalnych szkód w środowisku spowodowanych porzuconymi odpadami poprzez usunięcie i zagospodarowanie niewłaściwie składowanych lub magazynowanych odpadów wraz z przeprowadzeniem remediacji powierzchni ziemi w zakresie skutków spowodowanych oddziaływaniem usuwanych odpadów.

Program priorytetowy „Usuwanie porzuconych odpadów” wspiera finansowo samorządy poprzez przyznanie pieniędzy na usuwanie porzuconych odpadów.

Z dofinansowania można skorzystać tylko w sytuacji gdy sprawca porzucenia odpadów:

• Nie może zostać zidentyfikowany,
• Nie można wobec niego wszcząć postępowania egzekucyjnego lub taka egzekucja okazała się bezskuteczna.

O dofinansowanie z NFOŚiGW może ubiegać się m. in. wójt, burmistrz, prezydent miasta w sytuacjach, o których mowa w art. 26a ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (konieczności niezwłocznego usuwania odpadów ze względu na zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub środowiska).

Do kosztów kwalifikowanych zadania zalicza się: zbieranie, transport oraz odzysk lub unieszkodliwienie odpadów (w tym zanieczyszczonej gleby i ziemi), remediację powierzchni ziemi w zakresie zanieczyszczeń spowodowanych usuwanymi w ramach projektu odpadami (w tym koszty badań zanieczyszczania gleby i ziemi, opracowania projektu planu remediacji i jego wykonania).

Nie kwalifikuje się kosztów zarządzania przedsięwzięciem w zakresie realizowanym przez pracowników jednostek samorządu terytorialnego i kosztów nabycia nieruchomości, na której odkryto odpady, nabytych środków trwałych, sprzętu i wyposażenia, wartości niematerialnych i prawnych, kosztów organu ochrony środowiska z tytułu odszkodowań przysługujących władającemu powierzchnią ziemi.

Szczegółowe informacje na temat programu oraz sposobu składania wniosków o naborze 2023 znajdują się na stronie internetowej pod adresem: https://www.gov.pl/web/nfosigw/nabor-20212.

W dniu 24.04.2023 r. inspektorzy Wydziału Zwalczania Przestępczości Środowiskowej oceniali skutki pożaru, do którego doszło w dniu 22.04.2023 r. na terenie nielegalnego magazynowania odpadów w Koninie przy ul. Marantowskiej. Próbobiorcy CLB GIOŚ zabezpieczyli próbki gleby w miejscach spływu odcieków z akcji gaśniczej oraz pobrano wodę z pobliskiego cieku do badań laboratoryjnych. Na miejscu w dalszym ciągu czynności prowadzi Straż Pożarna.

W dniu 22.04.2023 r około godz. 5.30 w Koninie na ul. Marantowskiej doszło do pożaru odpadów komunalnych m.in. tworzyw sztucznych, odpadów z grupy 19 12 12 oraz opon. Kilkanaście zastępów straży pożarnej bierze czynny udział w gaszeniu odpadów. Odpady znajdują się w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym. Na miejscu są także inspektorzy Wydziału Zwalczania Przestępczości środowiskowej WIOŚ w Poznaniu.

W dniu 30.03.2023 r. Inspektorzy Wydziału Zwalczania Przestępczości Środowiskowej WIOŚ w Poznaniu wspierali w czynnościach kontrolnych pracowników Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Czynności miały na celu zidentyfikowanie nielegalnych wylotów odprowadzających ścieki do Zalewu Średzkiego. W czynnościach wykorzystano zadymiarkę oraz bezzałogowy statek powietrzy.

W dniu 29.03.2023 r. w ramach kontynuacji akcji „Nielegalne Odpady” Inspektorzy Wydziału Zwalczania Przestępczości Środowiskowej WIOŚ w Poznaniu we współpracy z funkcjonariuszami Wielkopolskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Poznaniu ujawnili w Koninie dwa nielegalne transporty odpadów. Rodzaj przewożonych odpadów był niezgodny z kodem deklarowanym na karcie przekazania odpadów.

Jeden z pojazdów przewożący zmieszane odpady różnego pochodzenia został zatrzymany i skierowany na wyznaczony parking w związku ze stwierdzeniem naruszenia szczegółowych wymagań w zakresie transportu odpadów.

Drugi z pojazdów przewożący zmieszane odpady komunalne został odeskortowany przez Inspektorów WIOŚ do zagospodarowania w spalarni odpadów.

W dniu 27.02.2023 r. w ramach kontynuacji akcji „Nielegalne odpady” inspektorzy Wydziału Zwalczania Przestępczości Środowiskowej wraz z funkcjonariuszami Krajowej Administracji Skarbowej prowadzili kontrole pojazdów transportujących odpady.

W dwóch na trzy skontrolowane transporty stwierdzono nieprawidłowości.

Jeden z pojazdów został zatrzymany i skierowany na wyznaczony parking w związku ze stwierdzeniem naruszenia szczegółowych wymagań w zakresie transportu odpadów – rodzaj przewożonych odpadów był niezgodny z kodem deklarowanym na karcie przekazania odpadów oraz transport realizowany był przez inny podmiot niż wskazany w dokumencie.

Na dwóch kierowców nałożono mandat karny za nieposiadanie w trakcie transportu potwierdzenia wystawienia karty przekazania odpadów.

W związku z zainteresowaniem społeczeństwa oraz mediów Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska przekazuje informacje dot. działań podjętych na terenie wyrobiska Bednary.

Upoważnieni inspektorzy WIOŚ w Poznaniu przeprowadzili dotychczas 4 kontrole na terenie wyrobiska poeksploatacyjnego złoża kruszywa naturalnego Bednary w gminie Pobiedziska – dwie kontrole w 2017 r., jedną kontrolę w 2020 r. i ostatnią w 2022 r.

Podczas przeprowadzonych kontroli dokonano poboru próbek odpadów dowiezionych na teren zakładu w czasie obecności inspektorów, odpadów świeżo rozplantowanych, odpadów z obszaru, na którym prowadzono przetwarzanie odpadów, odpadów z  wałów utworzonych wokół zbiorników wodnych, a także próbek wody z obszarów zbiorników bezpośrednio przylegających do miejsc przetwarzania odpadów i wałów utworzonych wokół zbiorników wodnych. Próby zostały pobrane i przebadane przez pracowników akredytowanego laboratorium (wcześniej WIOŚ w Poznaniu, a od 1 stycznia 2019 r. Centralnego Laboratorium Badawczego GIOŚ Oddział w Poznaniu). Otrzymane wyniki badań pobranych próbek nie wykazały przekroczeń w stosunku do wartości wskaźników określonych w rozporządzeniach, do których odniesiono się w celach poglądowych/porównawczych.

Zarówno podczas kontroli przeprowadzonych w 2017 r., jak i tej przeprowadzonej w 2020 r., stwierdzono, że na terenie wyrobiska przetwarzano odpady mas ziemnych zmieszanych z popiołami, których nie obejmowała decyzja Marszałka Województwa Wielkopolskiego udzielająca prowadzącemu działalność gospodarczą jaką jest kopalnia kruszywa, zezwolenia na przetwarzanie odpadów, polegającego na wypełnianiu terenów niekorzystnie przekształconych, na terenie wyrobiska poeksploatacyjnego złoża kruszywa naturalnego BEDNARY – w ramach rekultywacji.
W związku z ww. naruszeniem, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w drodze decyzji wymierzył podmiotowi administracyjną karę pieniężną za prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania odpadów bez wymaganego zezwolenia. Przedmiotowa decyzja została utrzymana przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska decyzją z dnia 17.06.2022 r. Prowadzący działalność gospodarczą, wniósł do WSA w Warszawie skargę na ww. decyzję GIOŚ. WSA w Warszawie wyrokiem z dnia 18 listopada 2022 r. uchylił zaskarżoną decyzję GIOŚ w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej.

Ponadto Główny Inspektor Ochrony Środowiska  nie uznał za zasadną skargi, która została wniesiona na działania Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu, przez osobę wnoszącą interwencję.

Podczas kontroli przeprowadzonej w 2022 r. dokonano również analizy ewidencji odpadów dotyczącej wywozu z terenu działki, odpadów mas ziemnych zmieszanych z betonowymi płytkami tzw. trylinką. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono prowadzenie ewidencji odpadów niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Pełnomocnik Spółki odmówił podpisania Protokołu kontroli i przedstawił stanowisko Spółki w sprawie stwierdzonego naruszenia. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nie znalazł podstawy do zmiany stwierdzonego naruszenia prawa, o czym poinformował podmiot. Mając na uwadze powyższe Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska zarządzeniem pokontrolnym zobowiązał przedstawiciela Spółki do usunięcia naruszenia stwierdzonego podczas kontroli oraz poinformowania tut. Organu o podjętych działaniach w tym zakresie. Prowadzi także dalsze postępowania pokontrolne. O wynikach przeprowadzonej kontroli Organ powiadomił również Starostę Poznańskiego, Marszałka Województwa Wielkopolskiego oraz Okręgowy Urząd Górniczy.

W zakresie usunięcia odpadów z terenu działki, kompetentnym organem ochrony środowiska jest Marszałek Województwa Wielkopolskiego, któremu przekazane zostały wszelkie ustalenia z przeprowadzonych kontroli. Przetwarzanie odpadów na terenie działki prowadzone było w oparciu o ww. decyzję Marszałka Województwa Wielkopolskiego.
W związku z powyższym, organem ochrony środowiska kompetentnym w zakresie egzekwowania zapisów ww. decyzji oraz jej skutków jest Marszałek Województwa Wielkopolskiego. Marszałek Województwa Wielkopolskiego został również wskazany przez Naczelny Sąd Administracyjny jako organ właściwy do prowadzenia postepowania administracyjnego w zakresie usunięcia odpadów z ww. terenu.

W toku prowadzonych czynności WWIOŚ otrzymał z Prokuratury Rejonowej Poznań-Stare Miasto opinię biegłego sądowego z zakresu ochrony środowiska i gospodarki odpadami sporządzoną na zlecenie Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu, dotyczącą wpływu na środowisko odpadów zdeponowanych na działce o nr ewid. 17, obręb Bednary, gmina Pobiedziska. Na zlecenie Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu, Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ wykonało odwierty na ww. działce. Opinia została przekazana Marszałkowi Województwa Wielkopolskiego jako organowi właściwemu w sprawie prowadzenia postępowania w zakresie usunięcia tych odpadów.

Warto podkreślić również, że na przestrzeni ostatnich lat przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu brali udział w licznych spotkaniach z innymi organami oraz członkami fundacji zainteresowanymi sprawą wyrobiska poeksploatacyjnego złoża kruszywa naturalnego Bednary.

13 grudnia Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, Leszek Kurek, uczestniczył w „Konferencji z zakresu ochrony środowiska i klimatu – obowiązki JST, przedsiębiorców i innych podmiotów oraz osób fizycznych w zakresie usuwania azbestu”, która odbyła się w Centrum Konferencyjnym w Pile. Organizatorem wydarzenia był Samorząd Województwa Wielkopolskiego.

Podczas konferencji omawiano między innymi wyniki realizacji „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla województwa wielkopolskiego” czy kwestię pozyskiwania środków finansowych na działania w zakresie usuwania azbestu, którymi dysponuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu.

WWIOŚ wziął udział w panelu „Organizacja unieszkodliwiania azbestu w regionie – problemy i dylematy”, podczas którego zaprezentował wyniki kontroli dotyczących składowania i utylizacji azbestu w Wielkopolsce.

Kontrole podmiotów (planowe i pozaplanowe, w tym interwencyjne) w kwestii użytkowania i zagospodarowania azbestu lub materiałów zawierających azbest wykonywane są przez inspektorów WIOŚ w Poznaniu w sposób ciągły w ramach ogólnopolskiego cyklu kontrolnego: „Kontrola zagospodarowania odpadów azbestu usuwanych z pokryć dachowych, instalacji i innych urządzeń i konstrukcji”.

W ostatnich latach WIOŚ w Poznaniu wykonał kilkadziesiąt kontroli w kwestii użytkowania i zagospodarowania azbestu lub materiałów zawierających azbest. Kontrole wykazały, że zdarzają się jeszcze sytuacje gdzie występują nieprawidłowości w zakresie:

• nieprzekazania informacji w wyrobach zawierających azbest organowi ochrony środowiska,
• demontażu pokrycia dachowego przez osoby fizyczne bez zawiadomienia odpowiednich organów,
• nieterminowego złożenia marszałkowi województwa sprawozdania w zakresie użytkowania wyrobów zawierających azbest.

Zauważono również problemy w zakresie postępowania z azbestem lub materiałami zawierającymi azbest:

• brak wiedzy w zakresie bezpiecznego i zgodnego z przepisami użytkowania, usuwania
  i zagospodarowania wyrobów zawierających azbest – dotyczy głównie demontażu pokryć dachowych przez osoby fizyczne,
• większość naruszeń w trakcie kontroli dotyczy braku zgłoszenia informacji o wyrobach zawierających azbest do organu oraz zaniedbań z tym związanych
• problem stanowi również niewystarczająca ilość środków finansowych, którymi dysponują gminy, związanych z dofinansowaniem osób fizycznych w zakresie gospodarowania zużytych pokryć dachowych zawierających azbest.