Dnia 30 czerwca 2023 r. Główny Inspektor Ochrony Środowiska zatwierdził raport dotyczący kontroli oczyszczalni ścieków pod kątem oceny spełniania warunków w zakresie jakości ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi, określonych w pozwoleniach wodnoprawnych. W zatwierdzonych przez GIOŚ „Wytycznych do planowania działalności organów Inspekcji Ochrony Środowiska w 2020 r.” wskazano przeprowadzenie ogólnokrajowego cyklu kontrolnego dotyczącego oceny spełnienia warunków w zakresie jakości ścieków wprowadzonych do wód lub do ziemi, określonych w pozwoleniach wodnoprawnych i zintegrowanych, ze szczególnym uwzględnieniem substancji biogennych, wraz z pomiarami jakości ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków położonych w aglomeracjach o wielkości równej lub większej niż 10 000 równoważnej liczbie mieszkańców (RLM), jako jedno z priorytetowych zadań w działalności kontrolnej dla organów Inspekcji Ochrony Środowiska.

W województwie wielkopolskim w ramach cyklu kontrolnego przeprowadzono 47 kontroli, których przedmiotem było 48 oczyszczalni ścieków położonych w aglomeracjach o RLM równej lub większej niż 10 000.

Podczas kontroli dokonano oceny dla dwóch ostatnich pełnych okresów obowiązywania pozwoleń wodnoprawnych. Stwierdzono, że:

  • w ocenianych okresach dla każdej z kontrolowanych oczyszczalni ścieków wykonano wymaganą liczbę badań próbek odprowadzanych ścieków;
  • w pierwszym okresie obowiązywania pozwoleń wodnoprawnych dla 3 z 48 skontrolowanych oczyszczalni (6,25%) stwierdzono niespełnienie warunków określonych w pozwoleniach wodnoprawnych w zakresie stanu lub składu ścieków, dla 2 z 48 skontrolowanych oczyszczalni (4,17%) stwierdzono niespełnienie warunków dotyczących ilości odprowadzonych ścieków, a w przypadku jednej oczyszczalni ścieków – niespełnienie warunków pozwolenia wodnoprawnego zarówno w zakresie stanu i składu jak i ilości odprowadzanych ścieków;
  • w drugim okresie poddanym ocenie dla 4 z 48 skontrolowanych oczyszczalni (8,33%) stwierdzono wyłącznie niespełnienie warunków w zakresie stanu lub składu ścieków, nie stwierdzono przekroczeń w zakresie ilości odprowadzonych ścieków.

Stwierdzono także, że 2 z 48 skontrolowanych oczyszczalni ścieków odprowadzają ścieki w sposób okresowy, pozostałe 46 – odprowadza ścieki w sposób ciągły.

W związku z prowadzonymi kontrolami oczyszczalni ścieków WIOŚ w Poznaniu zlecił Centralnemu Laboratorium Badawczemu GIOŚ wykonanie pomiarów jakości odpływających ścieków. W 45 przypadkach pobrano próbki średnie dobowe, tj. proporcjonalne do przepływu, a w 2 oczyszczalniach odprowadzających ścieki okresowo – w sposób analogiczny do sposobu pobierania próbek okresowych zlecanych przez podmioty.

W przypadku 7 oczyszczalni (14,89%) wyniki kontrolnych pomiarów ścieków wykazały przekroczenie dopuszczalnych wartości określonych w pozwoleniach wodnoprawnych.

W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości osoby odpowiedzialne za naruszenie prawa zostały pouczone o obowiązku przestrzegania przepisów prawa albo ukarane grzywną w drodze mandatu karnego. Ponadto tutejszy organ po stwierdzeniu naruszeń skierował do sądu powszechnego wnioski o ukaranie osób podejrzanych o popełnienie wykroczeń. Po przeprowadzonych kontrolach wymierzono opłaty podwyższone za korzystanie z usług wodnych polegających na odprowadzenia do wód lub do ziemi ścieków z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniach wodnoprawnych. WWIOŚ wystosował zarządzenia pokontrolne dotyczące usunięcia stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości oraz wystąpił do organów właściwych w sprawach pozwoleń wodnoprawnych z informacją o stwierdzonych naruszeniach oraz zawnioskował o podjęcie działań w ramach posiadanych kompetencji.

Niezależnie od powyższego cyklu na terenie województwa wielkopolskiego kontrole oczyszczalni realizowane są w trybach kontroli planowych, a także kontroli pozaplanowych, w tym interwencyjnych w przypadku uzasadnionego podejrzenia niewłaściwej pracy oczyszczalni.